Şevket Süreyya Aydemir, Tuna’lı bir göçmen ailesinin oğludur. Babası, hayatı boyunca topraksız bir köylü olarak oburlarının toprağında ve hizmetinde çalışmıştır. Edirne’de doğan Aydemir birinci ve orta tahsilini orada yaptı. Müellifin en değerli yapıtlarından olan Suyu Arayan Adam, ideolojik çalkantılarla örülü bir periyodun sunumunu yapıyor. Mustafa Kemal Atatürk’e en yakın isimlerden olan Aydemir, Atatürk’ün periyodunu anlattığı Tek Adam isimli kitabının da müellifidir.
Aydemir; Edirne Öğretmen Okulu’nu bitirdi. I. Dünya Savaşı’nda yedek subay olarak Kafkas cephesindeki çarpışmalara katıldı. Subay olan ağabeyleri I. Dünya Savaşı’nda şehit oldu. Aydemir de Sarıkamış Savaşı’nda yaralandı. Jenerasyonunun büyük çoğunluğu üzere o da Turancılık akımının ateşli bir taraftarıydı.
Osmanlı İmparatorluğu çöküp Edirne işgal edilince, Turan’a koştu, öğretmenlik yaptı, istekli birlikler kurup savaşlara katıldı. Bütün bu savaşlar ve ihtilaller içinde kültür yetersizliğini kavradı. Moskova’ya iktisat tahsiline gitti. Türkiye’ye dönünce evvel Ankara’da iktisat öğretmenliği yaptı, sonra da devlet kesiminde yüksek misyonlar aldı. Atatürk’ün eşsiz takdirlerini kazandı, kendisini ihtilale adadı.
Bir muharririn otobiyografisi
Şevket Süreyya Aydemir, hayat öyküsünü Suyu Arayan Adam isimli güçlü yapıtında anlatır. Bu yapıtında muharrir, hayat kıssasını vermekle yetinmemiş, ayrıyeten jenerasyonunu; o yılların koşullarını, olaylarını ve atmosferini canlandırmış, ruh ve fikir oluşlarına ışık tuttu.
1897 doğumlu Şevket Süreya Aydemir; Türk tarihine istikamet veren kıymetli şahsiyetleri kitaplarına taşıması ile günümüzde de bedelini koruyor. Atatürk’ün ömrünü ve inkılaplarını incelediği Tek Adam isimli kitabıyla büyük bir üne kavuşan müellif, Suyu Arayan Adam ismindeki otobiyografik romanıyla ise tarihteki kendi rolünün altını çiziyor.
Suyu Arayan Adam romanı
Türk muharrir, tarihçi ve iktisatçı Şevket Süreyya Aydemir’in kendi ömür hikayesinden yola çıkarak 1959 yılında kaleme aldığı Suyu Arayan Adam; Turancılık, Sosyalizm, Komünizm ile Kemalizm ülkülerini yerinde ve derinlemesine ele alıyor. Toplumların bahtını tayin etmiş değerli oluşumlara ışık tutan eser, bu özelliği ile yakın Türk tarihinin incelenmesi bakımından değerli bir kaynak olma özelliği taşıyor.
Sayfa: 408
100 Temel Eser arasında
Millî Eğitim Bakanlığı tarafından “100 Temel Eser” kapsamına alınan Suyu Arayan Adam, bir ilkokul öğretmeninin Kafkas ve Hazar ülkelerine yaptığı seyahatleri bahis ediniyor. Romanında çocukluğundan başlayarak tüm hayatını ayrıntılı bir formda anlatan müellif, öz hayat hikayesi üzerinden Anadolu’da II. Meşrutiyet prestijiyle tesirini gösteren siyasi ülkü arayışlarını anlatıyor.
Hakikat arayışı
Eserinde kendini Suyu Arayan Adam olarak tasvir eden Aydemir, sembolik bir isimlendirme ile periyodun hakikat arayışını dışa vuruyor. Romanda Birinci Dünya Savaşı’na katılması ile ilkokul öğretmeni olma tasarıları geri planda kalan başkahraman, hayalindeki Büyük Turan’ı kurma fikriyle Türk ülkelerine gerçek bir seyahate çıkıyor.
Sovyetler de dahil birçok ülkeye ayak basan ve bu coğrafyalarda şahit olduğu görünümleri detaylı bir biçimde kağıda döken muharrir, seyahati esnasında Komünizm niyetinden de etkileniyor.
Fikri mücadele
Ülkesine döndüğünde fikri çabasına bu uğurda devam ettikten sonra cumhuriyetçilik ve milliyetçilik fikirlerini benimsiyor. Böylelikle türlü ideolojilerden sıyrılıp aradığı suyun kaynağını vatanında bulduğunu tabir eden müellif, okurlarına şahsî deneyimlerini ve çıkarımlarını en gerçek yüzüyle aktarıyor.
Kitap sayfası için iletişim:
ergul.tosun@ensonhaber.com
Yorum Yok