John Cheever’in verdiği söyleşiden: Kendi yapıtlarımı nadiren okurum

Genel Nis 07, 2023 Yorum Yok
ensonhaber.com

1969’da yapılan söyleşiyi gerçekleştiren Annette Grant, girizgâhında müellifle ilgili şöyle diyordu:

“Cheever, söyleşi yapması güç biri olarak tanınıyor. Tenkitleri takip etmiyor, kitaplarıyla hikayelerini bir kez yayımlandıktan sonra asla tekrar okumuyor ve genelde detaylarına girmekten kaçınıyor. Yapıtlarından konuşmaktan hoşlanmıyor (özellikle de “şu aletlerden birine”) zira nereden geldiğine değil, nereye gittiğine bakmayı tercih ediyor.”

Buna karşın Grant yalnızca çocukluğundan, Hollywood’dan, okurluktan ve genel olarak edebiyattan ve yazarlıktan değil, yapıtlarından de konuşturmayı başarıyor Cheever’ı…

Muhabir: Kitapları bitirdikten sonra onlardan ayrılırken nasıl hissediyorsunuz?

Cheever:

Psikolojik şok

“Bir kitabı bitirdikten sonra genelde hastalık derecesinde bitap düşüyorum. (…) Bullet Park’tan sonra o kadar makus değildim, bu romanda tam istediğimi yapmıştım: üç karakterden oluşan bir takım, kolay ve tesirli bir üslup, bir adamın sevgili oğlunu yanarak ölmekten kurtardığı bir sahne. Yapıtı herkes heyecanla karşıladı fakat Benjamin DeMott Times’da yerince çil yavrusu üzere dağıldılar. (…) Fakat bir kitabı bitirince, diğerlerince nasıl karşılanırsa karşılansın, hayal gücünde bir şeyler yerinden oynuyor. Tam olarak meczupluk diyemem. Ancak bir romanı bitirmek, bunun nitekim yapmak istediğiniz ve çok ciddiye aldığınız bir şey olduğunu varsayarsak, kaçınılmaz olarak ruhsal bir şok yaratıyor.”

Yazar için bir kitabı bitirmek

Cheever bu ruhsal şokun üstüne kitaplarına geri dönmüyor. Bir kitabı bitirmek, onun için neredeyse kitabı hayatından çıkarmakla muadil oluyor. Bunun sebebi kısmen yazdığını tekrar tekrar okumayı kendini beğenmişlik olarak görmesi. Ancak tahminen de daha kıymetlisi, dönüp gerisine bakmanın içinde vefat korkusu uyandırması.

“Rengimi aşikâr edemiyorum”

Yazar devamla şöyle anlatıyor;

“Çünkü rengimi asla muhakkak edemiyordum. Karanlık bastırıyordu, yıl ölüyordu. Sorun teknik problemler değildi, evvelce kestirmesi imkânsız sıkıntılardı. Karakter havanın karardığını ve soğuduğunu fark ettiğinde bunun nitekim olması gerekiyordu. Yemin ederim sahiden oldu da. O hikayeyi bitirdikten sonra uzun bir mühlet karanlık ve soğuk hissettim. Hatta ondan sonra uzun bir mühlet öbür hikaye yazmadım zira sonrasında Bullet Park’a başladım. Bazen en kolay görünen hikayeler yazması en sıkıntı olanlardır.”

“Kendi yapıtlarımı nadiren okurum”

“Üç gün, üç hafta, üç ay. Kendi yapıtlarımı nadiren okurum. Bana bilhassa itici bir narsisizm tipi üzere geliyor. Kendi konuşmalarınızın kasetlerini tekrar dinlemek üzere. Koşarken geçtiğin yolu görmek için dönüp omzunun üstünden geriye bakmak üzere. Bu yüzden sık sık yüzücü, koşucu, zıplayan kişi imgeleri kullandım. Sıkıntı elindekini bitirip bir sonraki şeye geçmek. Ayrıyeten, eskisi kadar ağır bir biçimde olmasa da omzumun üstünden geriye bakarsam ölecekmişim üzere hissediyorum. Sık sık Satchel Paige’i ve üstünüze bir şeyin geldiğini görebileceğinize dair ikazını düşünüyorum.”

Kitap sayfası için bağlantı:

ergul.tosun@ensonhaber.com

Yorum Yok

Yorum Yap

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir