Maksim Gorki, 28 Mart 1868 tarihinde doğdu. Asıl ismi Aleksey Maksimoviç Peşkov’dur.Mkasim Gorki, 155 yaşında. Âlâ ki doğdu, âlâ ki yazdı.
Yazarın çocukluğu Astrahan’da geçti. Nakliyecilik yapan babasını 5 yaşındayken kaybedince annesi tekrar evlendi, ve Maksim Gorki’yi anneannesi ve büyük babasının yanına Novgorod’a gönderdi. 11 yaşındayken annesi de veremden öldü. Sırf birkaç ay okula gidebildi.
8 yaşında çalışmaya başladı. Bu sayede Rus emekçi sınıfının ömrünü yakından tanıdı. 1 Mayıs marşının kelam müellifidir. Gorki’yi, on yaşında, bir kundura mağazasına çırak olarak verdiler. Lakin ellerini kaynar çorba ile haşladığı için buradan ayrılarak tekrar ninesinin yanına dönmek zorunda kaldı.
Gorki: Acı…
Elleri uygunlaşınca, uzak akrabalarından bir mimarın yanına çırak olarak girdi. Gorki mimarın meskeninde, düpedüz hizmetçilik etti. Bu ağır iş kaidelerine lakin bir yıl dayanabildi. Oradan kaçarak Volga’da işleyen gemilerden birinde aşçı yamaklığı ve bulaşıkçılık yaptı. Bir gemide bulaşıkçılık yaparken okuma merakı sardı. Yoksullukla ve acıyla dolu bir hayat sürdüğü için Rusça’da “acı” manasına gelen Gorki takma ismini aldı.
Önemli kitaplar yazdı
Gorki, gençlik yıllarını Kazan’da geçirdi. Aralık 1887’de intihara kalkıştı, sonraki 5 yıl boyunca değişik işlerde çalışarak, bir serseri üzere bütün Rusya’yı dolaştı.
Gorki çocukluğunun bu acı günlerini, dünya edebiyatına birer klâsik eser olarak giren Çocukluğum ve Ekmeğimi Kazanırken isimli yapıtlarında bütün detaylarıyla anlattı.. Gorki’nin baştan başa acı ve yoksulluk içinde geçen çocukluk hayatının biricik avuntusu büyük annesi Akulina İvanovna’dır.
Yazarlık mesleğinin başlangıcı
Ardından “Yirmi Altı Erkek ve Bir Kız” hikayesi yayınlandı. Ünü süratle yayıldı. Bu hikayeler kadar başarılı olmayan bir dizi roman ve hikaye daha yazdı.
Gorki, hikayelerinde ve dramlarında ülkesinin toplumsal zorluklarını işledi. Başlangıçta sistemi eleştiren müellif 1931’den sonra ideolojik bir edebiyatın propagandasını yaptı. Gorki’nin 1898 yılında yayınlanan birinci kitabı “Hikâye Denemeleri” çok beğenilir ve müelliflik mesleğinin başlangıcı sayılır.
İlk roman: Foma
İlk romanı Foma 1899’da basıldı. Bu devirde sağlam bir olay örgüsü kuramaması ve hayatın manası üzerine uzun felsefi tartışmalara girmesi romanlarının muvaffakiyetini düşürür.1902 yılı 23 Martında ise Moskova Sanat Tiyatrosu’nda “Küçük Burjuvalar” piyesi oynandı. Piyes büyük bir muvaffakiyet sağladı.
Aynı yılın Nisan ayında da “Ayak Grubu Arasında” isimli yapıtı oynandı. Bunu izleyen yıllar içinde Gorki’nin en, hoş yapıtları birbirini kovalamağa, şöhreti de gün geçtikçe büyümeğe başladı.
1906’da yazdığı ve Rus İhtilali’ne adadığı “Ana” en başarılı romanıdır. 1899-1906 yılları ortasında St. Petersburg’da yaşayan Maksim Gorki, Çar rejimine açıkça karşı çıkmış ve bu yüzden birçok sefer tutuklanmıştır. 1901’de “Fırtına Kuşunun Türküsü” isimli kısa şiiri yüzünden tutuklandı. Kısa müddette hür kaldı, Kırım’a gitti.
Gorki öldü
Gorki birçok devrimci ile tanıştı. Lenin’le tanıştığı 1902 yılından itibaren ortalarında yakın bir arkadaşlık oluşmuştur. 1917 Ekim Devrimi’ne katıldı.1906 -1913 yılları ortasında yurtdışına kaldı; ABD’yi, İtalya’yı, Almanya’yı görme fırsatını buldu, daha çok İtalya, Kapri’de yaşadı.
1921 sonrasında çektiği verem hastalığının tedavisi için İtalya’ya devletçe gönderildi, 1928’e kadar orada kaldı. 1928′ de yurduna döndü.14 Haziran 1936 tarihinde 68 yaşında Moskova’da zatürre den öldü.
Yorum Yok